افتادگی پلک

به افتادگی پلک فوقانی پتوز گفته می شود .

این افتادگی ممکن است خفیف باشد و یا تمامی مردمک را بپوشاند .

در برخی موارد پتوز می تواند دید طبیعی را محدود و یا حتی به طور کامل مسدود نماید .

پتوز می تواند یک یا هر دو چشم را درگیر کند ، در بدو تولد بروز کند ، در سنین بالاتر اتفاق بیفتد و یا ارثی باشد .

پتوز در کودکان

پتوز مادرزادی به معنای وجود پتوز در بدو تولد می باشد و اغلب در اثر نقص در تکامل عضله بالابرنده پلک فوقانی که عضله لواتور نام دارد ، اتفاق می افتد . 

پتوز مادرزادی معمولا یک اختلال مجزا می باشد ، ولی در موارد مانند اختلال حرکات چشمی ، بیماری های عضلانی ، تومورهای پلک یا سایر تومورها ، اختلالات عصبی و یا عیوب انکساری نیز به وجود بیاید .

اگر کودکی با پتوز متوسط تا شدید متولد شود ، ممکن است برای تکامل بینایی نیازمند درمان فوری باشد و پتوز مادرزادی معمولا با گذشت زمان بهبود نمی یابد .

علائم و نشانه های پتوز:

افتادگی پلک ،  شایع ترین علامت آشکار پتوز در کودکان است .

عدم تقارن چین پلک فوقانی ، نشانه ای در پتوز مادرزادی است .

کودکان مبتلا به پتوز ممکن است برای دیدن مجبور شوند گردن خود را به عقب خم کنند یا ابروها را به سمت بالا بکشند . بعد از گذشت چند سال ، این وضعیت های غیر طبیعی سر ممکن است منجر به اختلالات ظاهری سر و گردن شود .

مشکلات ناشی از پتوز در کودکان

آمبلیوپی ( تنبلی چشم ):

تنبلی چشم به دلیل انسداد مسیر بینایی در موارد پتوز شدید ، ایجاد آستیگماتیسم و تاری دید ناشی از آن و یا انحراف چشم به وجود می آید .

درمان پتوز مادرزادی:

1) جراحی ؛

2) ( در صورت وجود تنبلی چشم ) قرار دادن پوشش بر روی چشم سالم ، استفاده از عینک و یا قطره چشمی .

تشخیص لزوم انجام جراحی و انتخاب روش مناسب

تشخیص لزوم انجام جراحی و انتخاب روش مناسب بر اساس سن کودک ، وضعیت حرکات چشمی ، شدت پتوز ، درگیری یک یا هر دو پلک و قدرت عضلات بالا برنده و پایین آورنده پلک صورت می گیرد .

علت های پتوز در افراد بالغ :

1) کشیدگی یا جداشدگی تاندون عضله لواتور از روی پلک ( که ناشی از افزایش سن ، به دنبال جراحی آب مروارید و یا سایر جراحی های چشمی و یا ضربه به چشم می باشد ) ؛

2)  عارضه ای از بیماری های عصبی یا عضلانی و در موارد نادر تومورهای حدقه چشم باشد که عضله بالابرنده پلک یا عصب آن را درگیر می کنند .

درمان پتوز در افراد بالغ:

برای تشخیص علت پتوز و انتخاب بهترین روش درمانی نیاز به انجام آزمایش خون ، عکسبرداری های مخصوص و یا سایر آزمایشات است .

در اغلب موارد درمان نهایی جراحی است که نوع جراحی نیز بر اساس شدت پتوز و سایر یافته های بالینی تعیین می گردد .

خطرات جراحی پتوز:

1) عفونت ؛

2) خونریزی ؛

3) کاهش بینایی .

وقوع این عوارض بسیار نادر است .

بلافاصله بعد از عمل ، ممکن است چشم به طورکامل بسته نشود ولی این عارضه معمولاً مقطعی است .

در طی این مدت می توان از قطره و پماد برای محافظت چشم استفاده نمود . اگرچه ظاهر پلک به طور قابل توجهی اصلاح می شود اما ممکن است پلک ها کاملا قرینه به نظر نرسند .

در اغلب موارد بعد از جراحی در نگاه به پایین پلک عمل شده نسبت به طرف مقابل مختصری بالاتر قرار می گیرد و شب ها مختصری باز می ماند که این دو عارضه مشکل آفرین نیستند .

در موارد نادر ، حرکات کامل پلک قابل برگشت نیست .

در برخی موارد نیز ممکن است بیش از یک بار عمل جراحی لازم باشد .